پرینه

پرینه ناحیه ای آناتومیکال در لگن است. این ناحیه بین ران ها قرار گرفته و نشان دهنده ی تحتانی ترین قسمت دهانه ی خروجی(مخرج) لگن است. پرینه در قسمت فوقانی توسط کف لگن، از حفره ی لگنی جدا می شود.

این ناحیه شامل ساختار هایی است که سیستم گوارشی و مجاری ادراری را حمایت می کنند، به همین دلیل نقش مهمی در دفع ادرار، مدفوع، رابطه ی جنسی و زایمان دارد.

در این مقاله به آناتومی پرینه، مرز ها، محتویات و نکات بالینی آن خواهیم پرداخت.

مرز ها

در بالین پرینه عمدتا به محل بین اندام تناسلی و مقعد گفته می شود در صورتی که از لحاظ آناتومیکی پرینه یک ناحیه ی لوزی شکل است.

به دو شکل می توان مرز های پرینه را مشخص نمود: مرز های آناتومیکال(با کمک گرفتن از لبه ی استخوان ها) و مرز های سطحی

مرز های آناتومیکال

مرز های آناتومیکال پرینه شامل:

• قدامی: سمفیز پوبیس
• خلفی: نوک کوکسیکس
• لترال: شاخ تحتانی پوبیک و شاخ تحتانی ایسکیوم و لیگامان ساکروتوبروس
• سقف: کف لگن
• کف: پوست و فاسیا
• پرینه را با استفاده از خط عرضی فرضی بین توبروزیته های ایسکیال می توان به دو مثلث ادراری-تناسلی قدامی و مثلث مقعدی خلفی تقسیم کرد.

مرز های سطحی

مرز های سطحی را در بهترین حالت وقتی می توان مشاهده کرد که اندام تحتانی در حالت ابداکشن باشند و یک لوزی تشکیل شود:

• قدامی: مونس پوبیس در زنان و قاعده ی پنیس در مردان
• لترال: سطوح مدیال ران ها
• خلفی: انتهای فوقانی شکاف بین رانی

محتویات

پرینه را می توان با یک خط عرضی فرضی بین توبروزیته های ایسکیال به دو مثلث ادراری-تناسلی قدامی و مقعدی خلفی تقسیم کرد.

مثلث مقعدی

مثلث مقعدی نیمه ی خلفی پرینه است که با کوکسیکس، لیگامان های ساکروتوبروس و خطی فرضی بین توبروزیته های ایسکیال احاطه شده است.

محتویات اصلی مثلث مقعدی شامل:

• سوراخ مقعدی
• عضله ی اسفنکتر مقعدی خارجی: عضله ای ارادای که مسئول باز و بسته کردن مقعد است.
• حفره های ایسکیوآنال (۲تا): فضاهایی در هر دو طرف لترال مقعد.

سوراخ مقعدی در مرکز مثلث قرار گرفته و حفره های ایسکیوآنال در طرفین آن قرار دارند. این حفره ها حاوی چربی و بافت پیوندی هستند که به کانال مقعدی اجازه می دهند حین دفع، منبسط شود. این حفره ها از پوست ناحیه ی مقعدی (قسمت تحتانی) تا دیافراگم لگنی (قسمت فوقانی) کشیده می شوند.

ساختار مهم آناتومیک دیگری که در مثلث مقعدی قرار دارد عصب پودندال است که تمامی پرینه را با فیبر های سوماتیک عصب دهی می کند.

مثلث ادراری-تناسلی

مثلث ادراری-تناسلی نیمه ی قدامی پرینه است که به وسیله ی سمفیز پوبیس، شاخ ایسکیوپوبیک و خط عرضی فرضی بین دو توبروزیته ی ایسکیال احاطه شده است. این ناحیه حاوی ساختار های ادراری و تناسلی (اندام تناسلی خارجی و پیشابراه) می باشد.

از لحاظ ساختاری مثلث ادراری-تناسلی بسیار پیچیده است که چندین لایه فاسیا و کیسه هایی را در خود جا داده است. برخلاف مثلث مقعدی، مثلث ادراری-تناسلی یک لایه فاسیای ضخیم عمقی دارد که غشای پرینه ای نامیده می شود. این غشا دو فضا در قسمت فوقانی و تحتانی خود دارد.

لایه های مثلث ادراری-تناسلی از عمقی به سطحی شامل:

• فضای پرینه ای عمقی: یک فضای بالقوه بین فاسیای عمقی کف لگن و غشای پرینه ای است. این فضا پیشابراه، اسفنکتر خارجی پیشابراه و اسفنکتر خارجی ادراری واژنی را در برگرفته است. در مردان این فضا همچنین شامل غدد بولبواورترال و عضله ی پرینه ای عرضی عمقی می شود.
• غشای پرینه ای: لایه ای از فاسیای ضخیم که توسط پیشابراه (و همچنین واژن در زنان) سوراخ می شود. نقش این غشا این است که محلی برای اتصال عضلات اندام تناسلی خارجی تامین می کند.
• فضای پرینه ای سطحی: فضایی بالقوه بین غشای پرینه ای و فاسیای پرینه ای سطحی می باشد و حاوی بافت های نعوظی (که پنیس و کلیتوریس را تشکیل می دهند) و سه عضله (ایسکیو کاورنوس، بولبواسپونژیوس و عضلات پرینه ای عرضی سطحی) است. غدد وستیبولار بزرگ(غدد بارتولن) هم در این فضا قرار گرفته اند. این فضا در خلف به جسم پرینه ای متصل می شود.
• فاسیای پرینه ای: ادامه ی فاسیای شکمی بوده و شامل دو ساختار است:
• فاسیای عمقی: عضلات پرینه ای سطحی و ساختارهای برآمده (مانند پنیس و کلیتوریس) را می پوشاند.
• فاسیای سطحی: از بهم پیوستن دو لایه ی فاسیا تشکیل شده اند:
  • لایه ی سطحی: که با فاسیای کمپر دیواره ی قدامی شکم ممتد می شود.
  • لایه ی عمقی (فاسیای کولس): با فاسیای اسکارپای دیواره ی قدامی شکم ممتد می شود.
• پوست: سوراخ های پیشابراهی و واژینال به پوست باز می شوند.

جسم پرینه ای

جسم پرینه ای یک ساختار فیبری-عضلانی غیر عادی است که در محل اتصال مثلث های مقعدی و ادراری-تناسلی (نکته ی مرکزی پرینه) قرار گرفته است. این ساختار شامل عضلات اسکلتی و صاف و فیبر های کلاژنی و الاستیک می باشد.

از لحاظ آناتومی جسم پرینه ای درست در زیر پوست قرار گرفته است و به عنوان محل اتصال فیبر های کف لگن و خود پرینه عمل می کند:

• عضله ی لواتور آنی (جزئی از کف لگن)
• عضله ی بولبواسپونژیوس
• عضلات پرینه ای عرضی سطحی و عمقی
• اسفنکتر مقعدی خارجی
• فیبر های اسفنکتر خارجی پیشابراهی

در زنان این ساختار به عنوان یک جسم مقاوم در برابر پارگی عمل کرده و بین واژن و اسفنکتر مقعدی خارجی قرار گرفته است. جسم پرینه ای قسمت خلفی واژن را در برابر پرولاپس محافظت می کند. در مردان این جسم بین بولب پنیس و مقعد قرار گرفته است.

عصب دهی و خونرسانی

عمده عصب دهی و خونرسانی پرینه از طریق عصب پودندال (S2 تا S4) و شریان پودندال داخلی است.

عصب پودندال (که به همراه شریان و ورید پودندال حرکت می کند) در امتداد سطح داخلی توبروزیته های ایسکیال و از درون کانالی که از ضخیم شدن فاسیای ابتراتور تشکیل می شود(کانال آلکاک) عبور می کند. دسته ی نوروواسکولار پودندال از هر حفره ی ایسکیوآنال عبور کرده و شاخه هایی به هر دو مثلث مقعدی و تناسلی می دهد.