استخوان کوکسیکس

استخوان کوکسیکس (که در فارسی به آن دنبالچه می گویند) قسمت انتهایی ستون مهره ها می باشد. این استخوان از ۴ مهره تشکیل شده که با ادغام در یکدیگر یک استخوان مثلثی را می سازند.

در این مقاله به آناتومی، ساختار، لندمارک های استخوانی، لیگامان ها و نکات بالینی کوکسیکس خواهیم پرداخت.

ساختار

در افراد مختلف اشکال متعدد کوکسیکس را می توان مشاهده نمود. یک شکل شایع ادغام نشدن مهره ی اول کوکسیژیال (Co1) با سایر مهره هاست. در بعضی افراد کوکسیکس از ۳ یا ۵ مهره تشکیل شده است.

لندمارک های استخوانی

کوکسیکس از یک اپکس، قاعده، سطح قدامی، سطح خلفی و ۲ سطح لترال تشکیل شده است. قاعده در فوقانی ترین قسمت قرار گرفته و دارای یک رویه برای مفصل شدن با ساکروم است. اپکس یا نوک در پایین قرار گرفته و سطوح لترال با یک زائده ی عرضی کوچک که از Co1 برجسته می شود، مشخص می شود.

شاخ های کوکسیژیال Co1 بزرگ ترین زوائد مفصلی مهره های کوکسیژیال می باشند. آن ها به طرف بالا برجسته شده و با شاخ های ساکروم مفصل می شوند.

مفاصل

کوکسیکس با ساکروم یک مفصل فیبری-غضروفی می سازد که سمفیز ساکروکوکسیژیال نامیده می شود.

جهت مطالعه ی بیشتر می توانید به مقاله ی انواع مفصل ها مراجعه کنید.

حرکت در این مفصل محدود به کمی فلکشن یا اکستنشن می باشد که این حرکت به صورت غیر فعال است. این حرکت عمدتا در هنگام زایمان و دفع مدفوع رخ می دهد.

لیگامان ها

مفصل ساکروکوکسیژیال توسط ۵ لیگامان حمایت می شود:

1. لیگامان ساکروکوکسیژیال قدامی: ادامه ی لیگامان طولی قدامی ستون مهره که سطح قدامی تنه ی مهره ها را به یکدیگر متصل می کند.
2. لیگامان ساکروکوکسیژیال خلفی عمقی: خلف تنه ی مهره ی پنجم ساکرال را به سطح دورسال کوکسیکس متصل می کند.
3. لیگامان ساکروکوکسیژیال خلفی سطحی: ستیغ میانی ساکروم را به سطح دورسال کوکسیکس متصل می کند.
4. لیگامان های ساکروکوکسیژیال لترال: سطح لترال ساکروم را به زوائد عرضی Co1 متصل می کند.
5. لیگامان های بین مفصلی: از شاخ های ساکروم تا شاخ های کوکسیکس کشیده شده است.

اتصالات

یکی از کار های مهم کوکسیکس ایجاد محلی برای اتصال ساختار های مهم است. عضله ی گلوتئوس ماگزیموس (سرینی بزرگ) به کوکسیکس متصل می شود. همچنین لواتور آنی (بالابرنده ی مقعد) هم که یک ساختار مهم در کف لگن است به کوکسیکس متصل می شود. لیگامان آنوکوکسیژیال یک ساختار فیبروزی نازک است که به کوکسیکس متصل می شود و کمک می کند تا مقعد در محل خود ثابت بماند.