مفصل سینوویال
- ارسال شده توسط کسری جعفری
- دسته بندی مطالب پایه, مفصل ها
- تاریخ آگوست 10, 2019
- نظرات 2 دیدگاه ها
مفصل سینوویال متداول ترین و پیچیده ترین نوع مفصل است که در بدن پیدا می شود.
در این مقاله نگاهی خواهیم داشت که این مفصل چگونه کار می کند و از چه ساختار هایی تشکیل شده است.
مایع سینوویال
مایع سینوویال سه وظیفه ی اصلی دارد:
- لوبریکاسیون (لغزنده سازی)
- توزیع غذا
- ضربه گیری
این مایع در «حفره ی سینوویال» یک مفصل یافته می شود که فضایی بسته است و توسط کپسول مفصلی پوشیده شده است. توانایی توزیع غذای مایع سینوویال برای داشتن غضروف سالم که خونرسانی بسیار ضعیفی دارد، بسیار حیاتی است. بنابرین تغذیه ی غضروف به انتشار از طریق مایع سینوویال وابسته است.
کپسول مفصلی
یک کپسول فیبروزی است که در ادامه به پریوستئوم استخوان های تشکیل دهنده ی مفصل منتهی می شود. کپسول مفصلی از دو لایه تشکیل می شود:
لایه ی فیبروزی خارجی
از بافت فیبروزی سفید ساخته شده و لیگامان کپسولی نامیده می شود. این لایه استخوان های مفصل را کنار هم نگه می دارد و از سینوویوم حفاظت و پشتیبانی می کند.
لایه ی سینوویال داخلی (سینوویوم)
یک بافت پیوندی با خونرسانی بسیار غنی است. این لایه مایع سینوویال را ترشح و جذب می کند و مسئول میانجی گری برای تبادل غذایی بین خون و مفصل است.

غضروف مفصلی
استخوان های یک مفصل سینوویالی توسط لایه ای نازک از غضروف هیالن پوشیده شده اند که سر اپی فیز(انتها) استخوان را می پوشاند.
این سطح نرم و روان دو عملکرد دارد، اول اینکه اصطکاک حین حرکت را کاهش می دهد ودوم اینکه ضربه گیر است.
لیگامان های جانبی
این لیگامان ها، یا لیگامان های مجزا هستند یا قسمتی از کپسول مفصلی اند. این لیگامان ها از نوار های متراکم بافت پیوندی معمولی ساخته شده اند که به شدت برای مقاومت در برابر فشار سازگار است. این ویژگی مانع از حرکت های مفرط که می توانند به مفصل آسیب برسانند، شود.

بورسا
بورسا کیسه ای است که دیواره هایش توسط غشای سینوویال تشکیل شده و توسط مایع سینوویال پر شده است. بورسا ها در نقاط کلیدی اصطکاک مفصلی قرار دارند که باعث آزادی حرکت مفصل می شوند.
بورسا ها می توانند توسط عفونت یا تحریک به واسطه ی استفاده ی بیش حد از مفصل دچار التهاب شوند(بورسیت). مثالی برای این نقاط پر اصطکاک جاهایی از بدن هستند که تاندون ها از روی مفاصل عبور می کنند. همانند زانو که محلی شایع برای ایجاد بورسیت هست.
عصب دهی
مفاصل از عصب دهی غنی برخوردارند که توسط اعصاب مفصلی تامین می شوند. قانون هیلتون این را بیان می کند که اعصابی که به یک مفصل عصب دهی می کنند، همچنین به ماهیچه هایی که مفصل را حرکت می دهند و پوستی که اتصالات دیستال آن ها(عضلات) را می پوشاند نیز عصب دهی می کنند.
اعصاب یک مفصل ایمپالس هایی را که نقش مهمی در درک سه بعدی از فضای اطراف(توانایی بدن برای اینکه بفهمد هر کدام از قسمت های بدن کجا هستند) را دارند، انتقال می دهند.
خونرسانی
مفاصل توسط شریان های مفصلی که از عروق اطراف مفصلی نشات می گیرند، خونرسانی می شوند. شریان های مفصلی داخل کپسول مفصلی و اغلب در غشای سینوویال قرار دارند.
یک ویژگی که در شریان های مفصلی به وفور دیده می شود آناستوموز (اتصالات) متعدد است. این اتصالات برای ایجاد یک خونرسانی مطمئن به مفصل و اطراف آن بدون در نظر گرفتن محل آن است. در حقیقت این بدین معناست که شریان ها در بالا و پایین یک مفصل حضور دارند و از طرفین دایره وار پیچ می خورند و توسط عروق کوچکی به یکدیگر متصل می شوند.
ورید های مفصلی به همراه شریان های مفصلی حرکت می کنند و همچنین در غشای سینوویال یافته می شوند.
نکات بالینی
استئوآرتریت
مفصل های سینوویال از لحاظ طراحی برای مقاومت در برابر سایش بی نظیر هستند ولی گذر زمان بر هر چیزی غلبه می کند. استئوآرتریت شایع ترین نوع التهاب مفصلی(آرتریت) است. علت این التهاب استفاده ی زیاد از مفصل ها در طول سالیان دراز است که باعث می شود لایه ی غضروفی مفصل از بین برود که با ساییدگی استخوان های قسمت های زیرین لایه ی غضروفی همراه است.
تغییراتی که رخ می دهند غیرقابل برگشت و دژنراتیو هستند. این تغییرات باعث کاهش اثر بخشی غضروف مفصلی به عنوان یک ضربه گیر و سطح لغزاننده می شود. علاوه بر این لبه های خشن باعث ایجاد آسیب بیشتر می شوند.
به عنوان یکی از نتایج تخریب و دژنریزاسیون، اصطکاک مداوم می تواند درد مفصل، سختی و ناراحتی را ایجاد کند. این حالت عمدتا در مفاصلی که کل وزن بدن را تحمل می کنند، رخ می دهد(مانند زانو و هیپ). علاوه بر این مفاصل، مفصل های دست و ستون مهره ها نیز مستعد استئوآرتریت هستند.
آرتریت همچنین می تواند در اثر سایر علل نیز به وجود آید:
- عفونت: به خاطر اینکه خون(و به همراه آن باکتری) به راحتی از طریق لایه ی سینوویال می تواند وارد حفره ی مفصلی شود.
- خودایمنی: برخی بیماری ها مانند روماتوئید آرتریت
- آرتریت واکنشی: در این نوع آرتریت خود مفصل دچار عفونت نشده و عفونت در قسمت دیگری از بدن است ولی علایم مشابه آرتریت ایجاد می شود.

اشتراک گذاری این مطلب
برچسب:مطالب پایه ی مفصل ها
تکنولوژیست جراحی. علاقه ی زیادی به آناتومی دارم و نبود یه مرجع فارسی برای آموزش آناتومی تشویقم کرد تا این سایت رو راه اندازی کنم:)
ممکن است همچنین دوست داشته باشید
اصطلاحات مکانی در آناتومی
اصطلاحات مکانی در آناتومی برای درک و استفاده از آناتومی حیاتی هستند. این اصطلاحات به ما کمک می کنند تا از هر گونه ابهام محتمل به هنگام توصیف مکان ساختار های آناتومیکی دور بمانیم. در این مقاله، نگاهی به اصطلاحات …
استحکام مفصل
استحکام مفصل یک مسئله ی بالینی بسیار مهم است، زیرا این مبحث علت اینکه چرا بعضی مفصل ها راحت تر دچار در رفتگی میشوند را، توضیح می دهد. همچنین اصول مراقبت و درمان آسیب های مفصلی را توضیح می دهد. …
انواع مفصل ها
مفصل به محلی گفته می شود که دو یا چند استخوان بهم می رسند. همه ی مفصل ها حرکت نمی کنند و دسته های مختلفی از مفصل ها بافت های متفاوتی دارند. بافت و ساختار یک مفصل نشان دهنده ی …
2 نظر
مطالب جالب و کاربردی بود .ممنون از شما
جامع محدود کار آمد?