عروق بزرگ قلبی
وظیفه عروق بزرگ قلبی حمل خون به سمت قلب و نیز از قلب، همزمان که قلب خون را پمپ می کند، می باشد. بیشترین قسمت این عروق در مدیاستنینوم میانی واقع شده اند.
در این مقاله ما ساختارها و ارتباطات آناتومیکی آئورت، شریان و ورید های پولمونری و وناکاوای فوقانی و تحتانی را بررسی خواهیم کرد.
آئورت
آئورت بزرگترین شریان بدن می باشد. این شریان خون روشن و حاوی اکسیژن را که از سمت چپ قلب پمپ می شود، به سمت کل بدن هدایت می‌کند.
آئورت از سوراخ آئورتیک که در قاعده بطن چپ واقع شده منشا گرفته و جریان خون به درون این شریان از دریچه های آئورتی می باشد. اولین قسمت از این شریان به عنوان آئورت صعودی شناخته می شود که این قسمت از درون پریکاردیوم (پوشانده شده توسط لایه احشایی پریکاردیوم) منشا می گیرد. از شاخه های آن می توان به شریان های کرونری اشاره کرد. دومین قسمت آئورت بلافاصله پس از آئورت صعودی، قوس آئورت می باشد که شاخه های منشعب شده بزرگ آن به سر گردن و اندام فوقانی خون رسانی می کند. این شاخه ها عبارتند از:
- تنه براکیوسفالیک
- شریان کاروتید مشترک چپ
- شریان ساب کلاوین چپ
بعد از قوس آئورت، آئورت نزولی شکل می گیرد که با حرکت نزولی از میان دیافراگم به سمت شکم امتداد می یابد.
در مورد آئورت بیشتر بدانید.
نکات بالینی
اختلالات آئورت
دایسکشن آئورت
دایسکشن آئورت به معنی تخریب دیواره داخلی آئورت می باشد. این تخریب موجب ایجاد دو مسیر برای جریان خون می شود: یکی مجرای نرمال آئورت و دیگری مسیری به درون دیواره رگ که جریان خون در این مسیر دچار سکون می شود.
ورود خون به داخل دیواره می تواند باعث تنگی لومن آئورت و در نتیجه کاهش خونرسانی به کل بدن شود. همچنین می تواند سبب ضعف بیشتر و گشادی دیواره شود که زمینه را برای آنوریسم آئورتی فراهم می کند.
آنوریسم آئورتی
آنوریسم گشاد شدگی شریان می باشد که قطر رگ بیشتر از ۵۰ درصد قطر عادی آن شود. آنوریسم می تواند به دنبال ضعف دیواره ها ایجاد می شود، مثل سندروم مارفان یا به دلیل فرآیندهای پاتولوژیکی مثل دایسکشن آئورت.
نگرانی اصلی راجع به آنوریسم، پارگی آئورت است و عدم درمان آن موجب مرگ می شود.
شریانهای پولمونری
شریان های پولمونری خون فاقد اکسیژن را از بطن راست دریافت و به سمت ریه ها می برد تا تبادلات گازی صورت بگیرد.
این شریان ها از تنه پولمونری منشا می گیرند. تنه پولمونری رگی ضخیم و کوتاه است که از بطن راست به وسیله دریچه پولمونری جدا می شود و در قدام و مدیال دهلیز راست قرار دارد. این تنه به صورت مشترک با آئورت صعودی توسط لایه ی یکسانی از پریکارد پوشانده می شود. مسیر حرکتی آن نیز ابتدا به سمت بالا بوده و سپس از روی ریشه آئورت قوس زده و به سمت خلف حرکت می کند.
در حدود موازات مهره T5-T6 تنه پولمونری به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود. شریان پولمونری چپ خونرسانی ریه چپ را بر عهده دارد و به منظور خونرسانی به دو لوب ریه چپ، به دو شاخه تقسیم می شود. شریان پولمونری راست ، ضخیم تر و طولانی تر است و به ریه راست خونرسانی می کند. این شریان در ادامه به دو شاخه تقسیم می شود.
وریدهای پولمونری
وریدهای پولمونری خون اکسیژن دار را از ریه‌ها تحویل گرفته و به سمت چپ قلب به منظور آن به کل بدن هدایت می کند.
چهار ورید ریوی وجود دارد که سهم هر ریه یک ورید فوقانی و یک ورید تحتانی است. این ورید ها وارد پریکاردیوم می شوند تا به درون دهلیز چپ و از سطح خلفی آن تخلیه شوند. سینوس مایل پریکارد درون پریکاردیوم بین ورید های راست و چپ می تواند مشاهده شود.
ورید های پولمونری فوقانی خون را از لوبهای فوقانی ریه ها دریافت می کند و ورید های تحتانی خون لوبهای تحتانی را به سمت قلب برمی گردانند. ورید پولمونری تحتانی چپ را می توان در ناف ریه یافت در صورتی که ورید پولمونری راست از خلف وناکاوای فوقانی و دهلیز راست عبور می کند.
وناکاوای فوقانی
ورید اجوف فوقانی خون فاقد اکسیژن را از قسمت فوقانی بدن (بالای دیافراگم به جز ریه ها و قلب) دریافت و آن را به دهلیز راست تخلیه می‌کند.
این ورید از بهم پیوستن وریدهای براکیوسفالیک راست و چپ تشکیل می شود و با حرکت به سمت پایین از میان ناحیه توراسیک به قسمت فوقانی دهلیز راست در سطح دنده سوم تخلیه می‌شود.
هنگام نزول وناکاوای فوقانی این ورید در طرف راست مدیاستینوم فوقانی قرار دارد و پس از ورود به مدیاستینوم میانی، در کنار آئورت صعودی امتداد می یابد.
در مورد وناکاوای فوقانی بیشتر بدانید.
وناکاوای تحتانی
وناکاوای تحتانی خون فاقد اکسیژن را از سمت پایین بدن (تمام ساختارهای زیر دیافراگم) دریافت و آن را به سمت قلب باز می گرداند.
این ورید در ابتدا در لگن به وسیله اتصال وریدهای ایلیاک مشترک شکل می گیرد و با گذر از شکم، خون کبدی، کمری گنادال، کلیوی و دیافراگمی را جمع آوری کرده و با گذر از درون دیافراگم در سطح مهره T8 وارد پریکارد می شود و نهایتاً به قسمت تحتانی دهلیز راست تخلیه می شود.
اشتراک گذاری این مطلب
برچسب:ارگان های توراکس, قلب
